ความรู้ทางการเงิน ถือเป็นรากฐานสำคัญเมื่อเราเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีความรับผิดชอบ ในโลกของเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน เรื่องของทักษะด้านการเงินนี้ ยังคงไม่ได้รับการนำเสนอในระบบการศึกษามากเท่าที่ควร
ฉะนั้นผู้ปกครอง ครู และอาจารย์ จึงมีบทบาทสำคัญในการลดช่องว่างทางการศึกษานี้ เพื่อให้นักศึกษาที่จบใหม่ กลายเป็นคนที่มีความรอบรู้ทางการเงิน
บทความนี้จะพูดถึงเกี่ยวกับวิธีการวางแผนการเงินสำหรับนักศึกษาที่กำลังอยู่ในวัยเรียน ว่าควรจัดการอย่างไร เพื่อเป็นการสร้างรากฐานทางการเงินที่แข็งแกร่งในอนาคต
5 ขั้นตอนการสร้างแผนการเงินสำหรับนักศึกษา
ต่อไปนี้เป็น 5 ขั้นตอนสำคัญในการวางแผนทางการเงินสำหรับนักศึกษา ทุกคนสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการวางแผนการเงินของตัวเองได้เลย มีอะไรบ้าง
1.ตั้งเป้าหมายทางการเงิน
เป้าหมายทางการเงิน คือผลลัพธ์ที่เราคาดหวังจากการออม การใช้จ่าย หรือการลงทุนเงินจำนวนหนึ่งภายในระยะเวลาที่กำหนด
สำหรับนักศึกษานั้น การกำหนดเป้าหมายทางการเงินถือเป็นก้าวสำคัญในการมีความรู้ทางการเงิน
การที่เรามีเป้าหมายด้านการเงิน จะช่วยให้เราเรียนรู้ถึงคุณค่าของเงิน ความสำคัญของการออม และประโยชน์ของการวางแผนล่วงหน้าในทุกๆ เรื่องที่เกี่ยวกับเงิน
การตั้งเป้าหมายจะช่วยให้เราจัดการการเงินส่วนตัวได้ ทำให้สามารถตอบสนองความต้องการในปัจจุบันและความฝันในอนาคตได้ กล่าวโดยสรุปคือ แผนทางการเงินเป็นตัวช่วยให้คุณจัดลำดับความสำคัญของการใช้จ่าย หลีกเลี่ยงหนี้ที่ไม่จำเป็น และทุกเรื่องที่ต้องเกี่ยวข้องกับเงินของคุณ
ประเภทของเป้าหมายทางการเงิน
เป้าหมายทางการเงินสามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภทคือ เป้าหมายระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว โดยแต่ละเป้าหมายมีวัตถุประสงค์และกรอบเวลาที่แตกต่างกัน
เป้าหมายระยะสั้น
- เป้าหมายระยะสั้น เป็นเป้าหมายที่สามารถ บรรลุได้ภายในหนึ่งปีหรือเร็วกว่านั้น
- สำหรับนักศึกษา เป้าหมายในระยะสั้นอาจจะเป็นการออมเงินเพื่อซื้อโทรศัพท์เครื่องใหม่ ซื้อชุดสวยๆ ใหม่ หรือการเก็บเงินจำนวนหนึ่งไว้สำหรับทริปท่องเที่ยว เป็นต้น
- เป้าหมายระยะสั้น ช่วยส่งเสริมให้ฝึกนิสัยการออมสม่ำเสมอและตัดสินใจใช้จ่ายอย่างมีสติ ทำให้ได้รับผลตอบแทนทันทีสำหรับความพยายามของเราเอง
เป้าหมายระยะกลาง
- เป้าหมายระยะกลางจะกำหนดระยะเวลาความสำเร็จไว้ที่ ใช้เวลา 1-5 ปี
- ตัวอย่าง เช่น การออมเงินให้เพียงพอกับค่าใช้จ่ายทั้งหมดในการเดินทางไปต่างประเทศ เป้าหมายเหล่านี้ต้องใช้วิธีการออมเงินที่มีวินัยมากขึ้น และอาจต้องหารายได้พิเศษผ่านงานพาร์ทไทม์หรืองานเสริม
เป้าหมายระยะยาว
- เป้าหมายระยะยาวจะขยายออกไป เกินกว่า 5 ปี และมักเกี่ยวข้องกับการวางแผนและความมุ่งมั่นทางการเงินที่สำคัญ
- อาจรวมถึงการออมเงินเพื่อเรียนต่อในระดับที่สูงขึ้น เพื่อหลีกเลี่ยงหนี้จากเงินกู้ยืมเพื่อการศึกษาจำนวนมากในอนาคต
- การบรรลุเป้าหมายระยะยาวต้องอาศัยความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับการวางแผนทางการเงิน การลงทุน และเรื่องของดอกเบี้ย
2.กำหนดเป้าหมายทางการเงินแบบ SMART
กลยุทธ์การตั้งเป้าหมายแบบ SMART เป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพสำหรับการกำหนดเป้าหมายทางการเงินที่นิยมใช้ทั่วโลก
วิธีการนี้ส่งเสริมการตั้งเป้าหมายที่ เฉพาะเจาะจง-วัดผลได้-บรรลุได้-มีความเกี่ยวข้อง และ มีกำหนดเวลา พร้อมทั้งสร้างแผนงานที่ชัดเจนสู่ความสำเร็จทางการเงิน
- เจาะจง — มีเป้าหมายทางการเงินที่ชัดเจนและเฉพาะเจาะจง เช่น การออมเงินเพื่อซื้อคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊กเครื่องใหม่
- วัดผลได้ — ตั้งเป้าหมายโดยกำหนดจำนวนเงินให้ชัดเจน
- ทำได้ — ตั้งเป้าหมายที่สมจริงสำหรับรายได้ของนักศึกษา อาจเป็นงานพาร์ทไทม์หรือทำงานในช่วงปิดเทอม
- ความเกี่ยวข้อง — ให้แน่ใจว่าเป้าหมายเหล่านี้สอดคล้องกับความปรารถนาส่วนตัวและอาชีพในอนาคตของคุณ
- มีกำหนดเวลา — กำหนดกรอบเวลาสำหรับการบรรลุเป้าหมาย
3.มีกลยุทธ์ในการบริหารเงิน
ไม่ว่าจะเป็นการออมเงินเพื่อซื้ออุปกรณ์อะไรใหม่ๆ การเก็บเงินทุนเพื่อการศึกษาในระดับสูง หรือเพียงแค่สร้างความปลอดภัยให้กับชีวิต ขั้นตอนต่อไปนี้จะเป็นรากฐานที่มั่นคงสำหรับการวางแผนและการตัดสินใจทางการเงิน
จัดทำแผนงบประมาณ
- งบประมาณคือแผนที่จะระบุรายรับและรายจ่ายที่เกิดขึ้นในแต่ละวัน ว่าเราใช้อะไรไปบ้าง ช่วยให้บริหารจัดการเงินได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- แผนงบประมาณที่สมจริง สามารถส่งผลถึงการออมเงินเพื่อเป้าหมายทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
- การจัดทำแผนงบประมาณช่วยให้คุณสามารถกำหนดลำดับความสำคัญของเป้าหมายทางการเงินได้ และแสดงภาพที่ชัดเจนว่าเงินของเราไปอยู่ที่ไหน ทำให้ปรับเปลี่ยนและดำเนินการตามเป้าหมายได้ง่ายขึ้น
หารายได้พิเศษ
การเพิ่มรายได้เป็นอีกกลยุทธ์หนึ่งในการบรรลุเป้าหมายทางการเงินได้เร็วขึ้น ซึ่งตัวอย่างของการหารายได้พิเศษได้แก่
- งานพาร์ทไทม์: การทำงานหลังเลิกเรียนหรือในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์สามารถเป็นแหล่งรายได้ที่มั่นคงได้
- การทำงานช่วงปิดเทอม:การทำงานเต็มเวลาในช่วงปิดเทอมอาจช่วยเพิ่มเงินออมสำหรับเป้าหมายระยะยาวได้อย่างมาก
- งานเสริม: เช่น การขายสินค้าออนไลน์ การสอนพิเศษ หรือการเป็นนักเขียนอิสระ อาจเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการหารายได้พิเศษ
ลดค่าใช้จ่าย
การลดการใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการประหยัดเงินมากขึ้น
เคล็ดลับที่อยากแนะนำคือ
- ระบุและลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น แยกแยะระหว่างสิ่งที่ต้องการและสิ่งที่จำเป็น และพยายามจำกัดการใช้จ่ายในสิ่งที่ไม่จำเป็น
- เลือกใช้ส่วนลดและข้อเสนอพิเศษ ใช้ส่วนลดสำหรับนักศึกษา เลือกซื้อสินค้ามือสอง หรือแลกเปลี่ยนสินค้ากับเพื่อนเพื่อประหยัดเงินของเรา
การบรรลุเป้าหมายทางการเงินต้องอาศัยแนวทางเชิงกลยุทธ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับนักศึกษาที่เพิ่งเริ่มเข้าใจถึงความซับซ้อนของการเงินส่วนบุคคล
ต่อไปนี้เป็นกลยุทธ์บางประการที่จะช่วยให้นักศึกษาบรรลุเป้าหมายทางการเงินของตนได้
- ฝึกใช้เงินอย่างมีสติ ก่อนซื้อของ ควรพิจารณาว่าจำเป็นหรือไม่ และเหมาะกับงบประมาณและเป้าหมายทางการเงินหรือไม่
4.จัดการปัญหาทางการเงินทั่วไป
ความท้าทายทางการเงินเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต แต่ด้วยกลยุทธ์ที่ถูกต้องต่อไปนี้ นักศึกษาก็สามารถเรียนรู้ที่จะรับมือกับปัญหาและอุปสรรคเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ต่อไปนี้เป็นวิธีจัดการกับอุปสรรคทางการเงินทั่วไป
การจัดการค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดคิด
- ค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดคิด เช่น ค่าซ่อมรถกะทันหันหรือค่ารักษาพยาบาล อาจทำให้แผนการเงินต้องล้มเหลวได้ ดังนั้น ควรสร้างกองทุนฉุกเฉินเพื่อเตรียมรับมือกับค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดคิดเหล่านี้
กองทุนฉุกเฉินคืออะไร
- กองทุนฉุกเฉินคือบัญชีออมทรัพย์ที่จัดสรรไว้โดยเฉพาะสำหรับค่าใช้จ่ายที่ไม่คาดคิด
- การเริ่มต้นจากสิ่งเล็กๆ น้อยๆ เช่น การออมเงินส่วนหนึ่งจากงานพาร์ทไทม์หรือเงินบริจาค สามารถสร้างความปลอดภัยให้กับคุณได้ทีละเล็กละน้อย โดยหลักการแล้ว กองทุนนี้ควรครอบคลุมค่าใช้จ่ายในการดำรงชีพ 3-6 เดือน แต่ถึงแม้จะเป็นเงินจำนวนเล็กน้อยก็สามารถใช้เป็นเงินสำรองสำหรับรับมือกับความเครียดทางการเงินในอนาคตได้
การหลีกเลี่ยงหนี้สิน
- หนี้สิน มักเป็นอุปสรรคสำคัญต่อเสถียรภาพทางการเงิน โดยเฉพาะถ้าไม่ได้รับการจัดการอย่างชาญฉลาด
บัตรเครดิต
- หากคุณใช้บัตรเครดิต สิ่งสำคัญคือต้องชำระยอดคงเหลือเต็มจำนวนในแต่ละเดือนเพื่อหลีกเลี่ยงค่าธรรมเนียมดอกเบี้ย
- บัตรเครดิตควรใช้ด้วยความรับผิดชอบ ใช้เป็นเครื่องมือในการสร้างเครดิต ไม่ใช่เป็นเครื่องมือในการใช้จ่ายเกินตัว
การจัดทำงบประมาณและการออม
- พยายามใช้ชีวิตตามรายได้หรือต่ำกว่ารายได้ของตนเองด้วยการจัดสรรงบประมาณอย่างมีประสิทธิภาพและเก็บออมเงินเพื่อใช้ในยามจำเป็นในอนาคต
5.การพัฒนาความรู้ทางการเงิน
ความรู้ทางการเงินเป็นรากฐานของการตัดสินใจทางการเงินที่ถูกต้อง เพื่อปรับปรุงความรู้ นักศึกษาสามารถหาความรู้จากแหล่งข้อมูลต่อไปนี้ได้
ข้อมูลบนแพลตฟอร์มออนไลน์
- ใช้แพลตฟอร์มออนไลน์ แอป และเว็บไซต์ที่นำเสนอหลักสูตรและข้อมูลพื้นฐานการเงินส่วนบุคคล รวมไปถึงการจัดทำงบประมาณ การออม การลงทุน และการทำความเข้าใจด้านเครดิต
การอบรมในมหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยและองค์กรภายนอก มักจัดทำแผนการเรียนรู้หรือเวิร์กช็อปเกี่ยวกับความรู้ทางการเงิน ครอบคลุมหัวข้อต่างๆ เช่น อัตราดอกเบี้ย การดำเนินงานของสถาบันการเงิน และความสำคัญของคะแนนเครดิต
การขอคำปรึกษา
- ขอคำแนะนำจากอาจารย์ สมาชิกในครอบครัว หรือผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ด้านการเงินส่วนบุคคล หลายคนเต็มใจที่จะแบ่งปันความรู้และประสบการณ์ของตนเอง ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงการจัดการเงินอย่างชาญฉลาด
โดยการจัดการกับความท้าทายทางการเงินทั่วไปเหล่านี้โดยตรง จะช่วยให้นักศึกษาสามารถเสริมสร้างรากฐานทางการเงินและเตรียมพร้อมสำหรับอนาคตได้ดีขึ้น
5 เคล็ดลับสำคัญในการประหยัดเงินในขณะที่เรียน
เมื่อคุณได้วางรากฐานเรียบร้อยแล้ว ก็ถึงเวลาที่จะพิจารณาแนวคิดบางประการเกี่ยวกับวิธีการประหยัดเงินในฐานะนักศึกษา แนวคิดเหล่านี้หลายอย่างเป็นสิ่งที่ง่ายมากที่คุณทำได้ เมื่อทำไปได้สักระยะ คุณจะเห็นว่างบประมาณด้านการเงินของคุณดีขึ้น
1. ช้อปอย่างชาญฉลาด
การช้อปปิ้งเป็นสิ่งที่คุณหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่คุณสามารถฉลาดและประหยัดเงินได้อย่างแน่นอน ด้วยการ
- ใช้ประโยชน์จากส่วนลดสำหรับนักเรียน ซึ่งมีอยู่มากมาย หลายแห่งมีส่วนลดสำหรับนักศึกษา ตั้งแต่ค่าขนส่งสาธารณะ โรงภาพยนตร์ และบางครั้งอาจรวมถึงร้านอาหารด้วย
- ซื้อของมือสอง:มีสิ่งของมากมายที่คุณสามารถซื้อของมือสองได้และช่วยประหยัดเงินในกระเป๋าได้ นอกจากนี้ คุณยังมีโอกาสช่วยรักษาสิ่งแวดล้อมอีก
- การซื้อทีละมากๆ มีสิ่งของบางอย่างที่คุณสามารถซื้อเป็นจำนวนมากและประหยัดเงินได้ เช่น อาหารกระป๋อง หรือสิ่งจำเป็น เช่น กระดาษชำระ
2. ประหยัดค่าอาหาร
- หากนี่เป็นครั้งแรกที่คุณอยู่ห่างบ้าน คุณอาจอยากกินอาหารนอกบ้านบ่อยๆ แต่การทำเช่นนี้จะส่งผลกระทบต่อการเงินของคุณอย่างมาก
- คุณควรเริ่มทำอาหารกินเองดูบ้าง ไม่เพียงแต่จะประหยัดกว่าแต่ยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย มีสูตรอาหารง่ายๆ มากมาย และคุณสามารถค้นหาทุกสิ่งที่คุณต้องการทราบได้อย่างรวดเร็วทางอินเทอร์เน็ต
- นอกจากนี้ คุณยังสามารถแบ่งปันอาหารกับเพื่อนร่วมห้องได้ การทำอาหารมื้อใหญ่จะประหยัดกว่า และหากเพื่อนๆ ทุกคนช่วยกันออกค่าใช้จ่าย คุณก็จะประหยัดเงินได้มากขึ้น นอกจากนี้ การทำอาหารร่วมกันยังเป็นเรื่องสนุกอีกด้วย
3. จำกัดความหรูหรา
หากคุณเริ่มคิดดูดีๆ คุณจะรู้ว่าสิ่งของหลายอย่างที่เราเคยชินนั้นเป็นเพียงสิ่งฟุ่มเฟือย และเราสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้โดยไม่ต้องมีสิ่งของเหล่านั้น อย่างน้อยก็ชั่วขณะหนึ่ง เช่น
- ลดการสมัครสมาชิกที่ไม่จำเป็น เช่น บางทีคุณอาจมีบริการสตรีมเพลงพรีเมียมอย่าง Spotify แต่เวอร์ชันฟรีก็ใช้งานได้ดีเช่นกัน
- ยืมหนังสือจากห้องสมุดแทนการซื้อ
- ชงกาแฟเองอาจจะรสชาติไม่เหมือนสตาร์บัคส์ แต่จะทำให้กระเป๋าสตางค์ของคุณหนาขึ้น
4. ใช้ประโยชน์จากความบันเทิงฟรี
การไปดูหนังหรือท่องเที่ยวก็เป็นเรื่องดี แต่ค่าใช้จ่ายอาจสูง ดังนั้นทำไมไม่ลองหาอะไรฟรีๆ ทำระหว่างเรียนดูล่ะ เช่น
- คุณสามารถเข้าร่วมกิจกรรมของมหาวิทยาลัยได้: ค้นหาดู แล้วคุณจะเห็นว่ามหาวิทยาลัยของคุณน่าจะจัดกิจกรรมฟรีมากมาย ซึ่งคุณจะได้มีโอกาสพบปะกับนักศึกษาจากคณะอื่นๆ โดยที่ไม่ต้องเสียเงิน
- เลือกที่จะผ่อนคลายท่ามกลางธรรมชาติ: เช่น การเดินเล่นในสวนสาธารณะ เดินป่า หรือใช้เวลาทั้งวันบนชายหาดก็ยังได้ และยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย
- เข้าร่วมชมรมนักศึกษา: นี่เป็นอีกวิธีที่ดีเยี่ยมในการพบปะผู้คนและเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ มากมายได้ฟรีหรือเสียค่าใช้จ่ายเพียงเล็กน้อย
5. ใช้ระบบขนส่งสาธารณะ
- หากคุณมีรถยนต์อยู่แล้วหรือกำลังคิดจะซื้อรถสักคัน ให้พิจารณาทางเลือกอื่นที่ประหยัดกว่าและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมก่อน
- รถขนส่งสาธารณะมักมีส่วนลดสำหรับนักศึกษา (และในบางประเทศอาจฟรีด้วยซ้ำ)
- หรือหากที่พักไม่ไกลเกินไป การเลือกซื้อจักรยานหรือจักรยานยนต์นั้นถูกกว่ารถยนต์มาก และในกรณีที่ปั่นจักรยานคุณจะได้ออกกำลังกายทุกวันระหว่างทางไปมหาวิทยาลัย และคุณยังสามารถเดินไปเรียนก็ได้ เพราะไม่เสียเงิน หากที่พักของคุณอยู่ใกล้มหาวิทยาลัย
สรุปท้ายบท
- การจัดการการเงินของคุณในฐานะนักศึกษาอาจเป็นเรื่องท้าทาย แต่เมื่อได้เข้าใจกลยุทธ์ที่ถูกต้อง คุณก็ทำได้อย่างแน่นอน
- คุณสามารถประหยัดเงินและรักษางบประมาณไว้ได้ด้วยการติดตามรายรับและรายจ่าย ใช้ส่วนลด ทำอาหารที่บ้าน เพลิดเพลินกับความบันเทิงในราคาที่เหมาะสม และเลือกใช้บริการการขนส่งที่ราคาประหยัด
- นอกจากนี้ การทำงานนอกเวลาสามารถสร้างรายได้พิเศษและประสบการณ์อันมีค่าได้
- ด้วยการวางแผนอย่างรอบคอบและการเลือกอย่างชาญฉลาด ตามที่กล่าวไปทั้งหมดก่อนหน้านี้ คุณสามารถเพลิดเพลินกับชีวิตนักศึกษาได้โดยไม่ต้องเครียดเรื่องการเงิน
- แม้ว่าเราต้องเรียนห่างบ้านหรือเรียนในต่างประเทศก็ไม่ใช่เรื่องน่ากลัวเสมอไป หากคุณเตรียมตัวและวางแผนงบประมาณอย่างดี คุณก็จะมีความมั่งคงทางการเงินระหว่างเรียนได้
เห็นไหมว่าเรื่องการเงินเป็นเรื่องที่คนทำได้ในทุกๆ วัย ยิ่งทำตั้งแต่เนิ่นๆ ในตอนที่เราเป็นนักศึกษา ก็ยิ่งได้เปรียบ อนาคตเมื่อถึงวัยทำงาน เราก็สามารถจัดการปัญหาเรื่องการเงินได้อย่างรอบคอบ และมีโอกาสที่จะเติบโตได้เร็วกว่าคนที่ไม่มีการวางแผนด้านการเงิน